Kim jesteśmy, gdy akurat nie głosujemy?
Jacek Dyląg / Unsplash
Jeśli patrzeć na wyniki ostatnich wyborów parlamentarnych, to Polska jest podzielona na pół. Prawie połowa wyborców oddała głos na partie prawicowe (PiS i Konfederację), a ponad połowa na partie centrowe (KO, PSL, Trzecia Droga) i lewicowe (Lewica). Te drugie przejęły władzę – przy silnym oporze prawicy. W wyborach prezydenckich 2025 wahadło przesunęło się w drugą stronę: Karol Nawrocki wygrał z poparciem PiS i Konfederacji. Każde wybory przynoszą zaostrzenie podziałów, bo taka jest logika kampanii: zebrać możliwie dużą grupę wyborców we własnym obozie, odcinając się mocno od tych z innego obozu.
Jeden naród, siedem segmentów
Ale sympatie wyborców w Polsce są bardzo niestałe. Politycy muszą ciągle zmieniać programy, by jak najlepiej obsługiwać ich oczekiwania i potrzeby. Nasze poglądy polityczne są wypadkową doświadczeń, które zbieramy przez całe życie, a częściowo wynosimy z naszych domów i rodzin. Organizacja More in Common Polska zrobiła w 2023 roku obszerne badanie na temat tego, co łączy i dzieli Polaków. Zamiast o poparcie dla partii badacze pytali ludzi o ich przekonania i stosunek do życia – szukali dużych grup, które podobnie myślą o świecie, Polsce i sobie samych. W polskim społeczeństwie znaleźli siedem takich segmentów – autorzy raportu opisują szczegółowo, co kryje się za każdą nazwą. Tutaj podajemy tylko skrótowy opis:
Niezaangażowani normalsi (30%) – to rodacy, którzy zajmują się własnymi sprawami, chcą zgody i dobrobytu, ale mało interesują się w polityką.
Spełnieni lokaliści (18%) – działają lokalnie, są szanowani i dumni ze swojego dorobku. Nie boją się zmian, mają pozytywny stosunek do ludzi.
Pasywni liberałowie (15%) – patrzą głównie na własny interes i sukces. Lubią Unię i wolny rynek, ale liczą przede wszystkim na siebie.
Zawiedzeni samotnicy (15%) – czują, że wypadli z wyścigu i mają poczucie niesprawiedliwości. Są osamotnieni, z niepokojem patrzą w przyszłość.
Dumni patrioci (11%) – są konserwatywni, lubią własne towarzystwo i są podejrzliwi wobec innych. Popierają rządy twardej ręki.
Postępowi zapaleńcy (7%) – to ci, którzy angażują się w obronie praw mniejszości, klimatu i liberalnych wartości. Polityka jest dla nich ważna.
Oddani tradycjonaliści (5%) – cenią tradycję i patriotyzm, wyznają konserwatywne wartości. Bliscy Kościołowi, są rodzinni.
Wyborcami jesteśmy raz na kilka lat. Te segmenty pokazują, kim jesteśmy na codzień jako obywatele – co kształtuje nasze postawy społeczne, stosunek do życia i do kraju. A Ty, kim się czujesz?